HTML, HyperText Markup Language, tarayıcı (browser)'lardan görebileceğimiz (Internet Explorer, Netscape gibi) internet dokümanlarını yaratmaya yarayan bir işaretleme dilidir. İnternet üzerindeki tüm sayfaların kaynağı HTML'dir. Tarayıcı olmadan HTML kodları birşey ifade etmez.
HTML dokümanları herhangi bir yazı editörü ile düzenlenip *.htm, *.HTML, *.sHTML gibi uzantılarla kaydedilir. Bunun için notepad, pico, wordpad gibi editörler yeterlidir. Bunların yanında Frontpage, Dreamweaver, Homesite gibi bu iş için hazırlanmış ve kodlamayı kolaylaştıran programlar da vardır.
Her HTML dokümanı <HTML> ile başlar ve </HTML> ile biter. <> şeklinde görülen komutlara etiket (tag) adı verilir. Bir HTML dokümanı iki ana kısımdan oluşmaktadır:<head> . . . </head> etiketi arasında yer alan Başlık bölümü; <body> . . . </body> etiketleri arasında yer alan Gövde Bölümü. Başlık bölümü içine <title>. . . </title> etiketi konulur. title, tarayıcımızın en üstünde gözükür ve oluşturulan sayfanın başlığıdır.
Örnek:
Eğer hazırlanan sayfa Türkçe içerikli ise Türkçe karakterlerin (ç, ğ, ı, , ş, ö, ü) düzgün görünmesi için Başlık kısmı içerisine aşağıdaki meta etiketi eklenir. Meta etiketleri için detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
title etiketi ile başlığı belirttikten sonra Başlık bölümü kapatılır ve ana kısım olan Gövde' ye geçilir. Sayfamızda görüntülemek istediğimiz bütün bilgileri Gövde kısmına koyarız.
Herhangi bir web sayfasının HTML kodunu görmek istediğimiz zaman, farenin sağ tuşuna tıklayıp view source/kaynağı görüntüle seçeneğini seçeriz.
Bir etiketin nasıl davranması gerektiği hakkında bilgi içeren etiketin içindeki metne Değişken denir. Aşağıdaki örnekte body etiketinin içindeki bgcolor ifadesi değişkendir ve arkaplan rengini belirler. Çoğu etiket isteğe bağlı olarak ya da gerektiği için bağımsız değişkenleri kabul eder.
<body bgcolor="yellow">
Çift taraflı etiketler içiçe geçebilirler ama dikkat edilmesi gereken nokta en son açılan etiketin en önce kapatılmasıdır. Aşağıda yanlış ve doğru uyguluma örneği verilmiştir.
<b><i>Bu bir yanlış örnektir. </b></i>
<b><i>Doğrusu budur. </i></b>
<br> ve <hr> gibi tek taraflı etiketler , <br /> ve <hr /> şeklinde yazılmalıdır.
6 çeşit başlık vardır:<h1>, <h2>, . . . <h6>. Bunlardan en büyüğü <h1>, en küçüğü ise <h6>'dır.
HTML etiketi
Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü
<h1>H1 ile yapılan başlık</h1>
<h2>H2 ile yapılan başlık</h2>
<h3>H3 ile yapılan başlık</h3>
<h4>H4 ile yapılan başlık</h4>
<h5>H5 ile yapılan başlık</h5>
<h6>H6 ile yapılan başlık</h6>
H1 ile yapılan başlık
H2 ile yapılan başlık
H3 ile yapılan başlık
H4 ile yapılan başlık
H5 ile yapılan başlık
H6 ile yapılan başlık
Paragraflar, Satır boşlukları ve Yatay Çizgiler:
Paragraflar <p> etiketiyle oluşturulur. Paragraf metni <p> ile </p> arasında yer alır. Örneğin:
<p>Bu bir paragraftır. </p>
Paragraf başlatmadan bir satır boşluğu yaratmak için <br/> etiketi kullanılır. Örneğin:
<p>Paragrafın ilk satırı. <br />Paragrafın ikinci satırı. </p>
Sayfaya (aşağıdaki gibi) yatay çizgi eklemek için <hr> etiketini kullanırız.
Color yazı karakterinin rengini, face yazi tipini (arial, verdana, tahoma gibi), size da boyutunu belirler. Size değişkeninde kullanılan rakam 1'den 7'ye kadardır.
<font> etiketi HTML 4. 0 'da desteklenmemektedir ama yine de taracıyıcılar <font> etiketi ile yapılmış biçimlendirmeyi destekler. Hala pek çok web sayfasında <font> etiketi kullanılmaktadır. Başlangıç seviyesi için <font> etiketi kullanmak yeterliyken ilerki seviyeler için stilleri kullanmanız tavsiye edilir. (Bkz: Gelişmiş HTML Dersi Stiller ve Satır İçi Kapsayıcıları Başlıkları)
Font etiketi ile birlikte aşağıdaki tabloda verilen etiketleri kullanarak sayfanızdaki metinleri biçimlendirebilirsiniz.
Bu örnekte bir de target değişkeni verilmiştir. Adresi verilen web sayfasının başka bir pencerede açılmasını isterseniz target="_blank" komutunu eklemeniz gerekir. Aynı pencerede açılmasını isterseniz ilgili değişkeni target="_top" şeklinde yazabilirsiniz. Hiç bir şey yazılmazsa da sayfa aynı pencerede açılır.
title değişkenini kullanarak da fare linkin üzerine geldiğinde gözükecek link açıklamasını ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki örnekte fareyle linkin üzerine gelip beklerseniz Orta Doğu Teknik Üniversitesi yazısını göreceksiniz.
<a href="http://www.md-12.com" target="_blank" title="Kişisel Sayfam için tıklayın" >Mustafa Dalcı</a>
Bu linke tıklandığında bilgisayarda kurulu varsayılan e-posta okuma programı açılır ve gönderilecek adres bölümünde etiket içinde belirtilen adres yazar.
Aynı doküman içinde bağlantı kurmak istersek tutturucu noktaları (anchor points) kullanırız. Tutturucu HTML sayfasında bir yer işaretidir. İsmi ile bir bölgeyi belirler ve bu tutturucuya bir link verebilirsiniz. Bu sayfadaki her konu başlığına bir tutturucu belirlenmiştir. Sayfa başındaki listede herhangi bir başlığa tıkladığınızda sayfa içindeki ilgili konu başlığına gider. Örnek olarak Resim Ekleme bölümüne gitmek için buraya tıklayabilirsiniz. Tutturucuların kullanımı aşağıdaki gibidir.
Linkler başlığına aşağıdaki gibi bir tutturucu belirleriz.
<a name="link">Linkler</a>
Sayfanın herhangi bir bölümünde yukarıda belirlediğimiz tutturucuya aşağıdaki gibi link veririz
<a href="#link">Linklere git</a>
Sağ tarafta bulunan Başa Dön linkleri de bu şekilde hazırlanmıştır.
alt: Resme açıklama vermemizi sağlar. Fareyi resmin üstüne getirdiğimizde, alt değişkeninde yazılan açıklama ekranda çıkar. Eğer resim açılmazsa, onun yerine açıklama görünür.
src : Resim dosyasının kaynağını belirtir.
** Eğer web sayfasının arka planında bir imajın çıkması istenirse:
<body background="resim.jpg"> şeklinde yazılır.
Resimleri linke dönüştürmek için <a> etiketi ile <img> etiketini içiçe kullanırız.
Benzer şekilde burada da type değişkeni sırasız listenin işaretini belirler. Type değişkeni için aşağıdaki değerlerden biri kullanılabilir:
type:{square, disc, circle}
iii. Tanımlama Listeleri (Definition List):
HTML etiketi
Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü
<dl>
<dt>Karbonhidrat ve ben
<dd>En çok bol karbonhidratlı yemekleri severim, özellikle de makarna ve türevlerini. Lazanya favorimdir. Pizza ve mantıya da bayılırım. </dd></dt>
<dt>Sebze ve ben
<dd>Sebzeyle aram pek iyi değildir ama taze fasulye oldukça lezziz bir yiyecektir. Onun dışında dolma, sarma da güzeldir. </dd></dt>
<dt>Et ve ben
<dd>Et seven bir insanimdir. Her çesit kebabi afiyetle yerim. Kırmızı olsun, beyaz olsun, hemen hemen bütün etleri yerim. Balık seçerim ama. </dd></dt>
</dl>
Karbonhidrat ve ben
En çok bol karbonhidratlı yemekleri severim, özellikle de makarna ve türevlerini. Lazanya favorimdir. Pizza ve mantıya da bayılırım.
Sebze ve ben
Sebzeyle aram pek iyi değildir ama taze fasulye oldukça lezziz bir yiyecektir. Onun dışında dolma, sarma da güzeldir.
Et ve ben
Et seven bir insanımdır. Her çesit kebabı afiyetle yerim. Kırmızı olsun, beyaz olsun, hemen hemen bütün etleri yerim. Balık seçerim ama.
Tablolar <table>. . . . </table> etiketleri arasında oluşturulur. <table> etiketinden sonra daima <tr> gelir. Her satır tanımlandığında<tr>, her hücre tanımlandığında da<td> etiketi kullanılır.
border : Çerçevenin kalınlığını belirler. border="0" dersek tabloda çerçeve bulunmaz, bu miktarı arttırdıkça çerçevenin kalınlığı da artar.
cellpadding , cellspacing : Hücre elemanlarının sınırlara olan uzaklığı cellpadding, satır ve sütunların uzaklığı ise cellspacing değişkeni ile belirtilir.
bgcolor: <table bgcolor="red"> şeklinde kullanarak bütün tablo ya da <td bgcolor= "red"> şeklinde sadece tek bir hücre renklendirilir.
align : Hücredeki elemanın yatay konumunu belirler ve "right, left, center" opsiyonları ile kullanılır.
valign : Hücre elemanının düşey konumunu belirler ve opsiyonları "top, bottom, middle"dır.
colspan , rowspan : Aynı satırdaki hücreleri birleştirmek için colspan, aynı sütundaki hücreleri birleştirmek için de rowspan değişkeni kullanılır. Birleştirilen hücreye ait <td>. . </td> etiketi silinir.
Formlar <form>. . . </form> etiketleri arasında oluşturulur. Form bilgilerini action değişkeninin içine yazdığınız dosyaya veri olarak gönderebilirsiniz. Formlar sayesinde anket ve geribildirim uygulamaları hazırlayabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için buraya tıklayın.
action: Formun gönderileceği adresi belirtir. method="get":Formdaki bilgiler başka bir dosyaya gönderilecekse kullanılır. method="post":Formdaki bilgiler bir adrese postalanacaksa kullanılır. type="text" : Tek satırlık bir metin alanı açar. size="" :Bu metin alanının boyutunu belirler. type="checkbox" : Çok seçenekli bir sorunun birden fazla yanıtını almamızı sağlar. type="radio" : Tek seçenekli bir sorunun tek yanıtı alınır. type="submit" : formu action'la belirtilen dosyaya yönlendiren bir buton yaratır. type="reset" :Bu butona basınca form boş hale gelir type="password" : Bir password alanı olusturur. Buraya girilen her karakter * şeklinde görünür. <textarea rows="" cols=""> :type="text" gibi tek satırlı değil de çok satırlı bir metin alanı istiyorsak bu etiketi kullaniriz. cols metin alanının uzunluğunu, rows ise yüksekliğini pixel cinsinden verir.
Listeleme:
Select ve option etiketlerini kullanarak seçimlik liste (menü) oluşturabiliriz. Option etiketi ile belirtilen her bir değer listenin bir elamanını oluşturur ve fareyle seçilen bu elemanlardan biri select etiketinde belirtilen değişkenin değeri haline gelir.
